"KANTEN"

Husi ha'u nia mehi iha kalan ida, iha mehi neba ha'u nia matan hare buat hotu sai mos, maske iha kalan nakukun. Husi kalan nebe fitun subar an husi nia fatin, fulan lamosu, lalehan falun kalohan metan, buat hotu hakmatek no nonok iha fatin. Anin tur metin, fatuk labook an no aihun sira hotu maten iha fatin. Iha neba, iha aihun bo'ot ida nia okos, maun alin nain rua tur haksesuk malun hela hodi troka malu hatudu liman ba malu. 

Iha ha'u nia laran, mosu hanoin nebe kili ha'u kakutak, "sira kala koalia sa'ida los eihh...?" Ha'u lahatene. Maibe hare husi sira nia jeitu, se ha'u koko atu sik, karik sira koalia konaba funu nian. Tan husi matan hare, sira hatais roupa kamfolada/loreng nebe mesak kuak ba mai hanesan kona kilat musan ka kona garnada rahun, isin nakonu ho kanek no ran matak sei sulin hela habokon sira lolon. Derepenti ida hamrik, lamas ai pedasuk nebe naruk laliu aisar, liman sorin hakuak no liman seluk kumu metin hodi tuku ba lalehan. Hafoin ne'e, nia soe an ba rai, foti ulun dala ida rua hodi dolar hanesan lafahek hafuhu hela ninia inimigu atu ataka.

Tamba laran hakarak hatene ne'e sulin  to'o ona kakutak, nune'e hahu obriga ha'u ain atu hakbesik. Tauk sira atu hare hetan, ha'u mos dolar neneik hodi hakbesik no se tilun. Maibe buat hotu lafurak tuir sa mak ha'u planu, tan wainhira ha'u subar an ona iha aihun ida nia sorin, prontu ona atu rona sira nia dadalia, tan rona mos ona sira nia lian, ehh... hanesan matan dook, husi sira ne'e ida bolu ha'u, "Ami oan, nusa O tenke moe no subar an hodi hafuhu ami koalia ? Ami lakonta tok ema ida nia vida ka planu atu halo kudeta ka planu halo propaganda atu manan iha eleisaun. Maibe ami konta no hanoin hikas ami nia lala'ok iha tempu naruk liuba. Mai...!"

Ha'u hakbesik hodi koi ulun no hakruk, sente moe tamba hanesan naukten nebe seidauk nauk maibe ema kaer toman. Hahahhahaha.... ne'e par fase matan.

Husi sira nia oin no koalia, iha ha'u nia hanoin, karik sira ne'e la'os ema baibain nebe ha'u bele hasoru ka hare iha moris real. Tamba, bainhira ha'u fihir didi'ak, oin hanesan sira ne'e neim ida mos hanesan ami nia nai ulun sira, ka katuas veteranus sira iha foho neba nia oin, nune'e ha'u fiar katak, los, sira ne'e matebian. Maibe seidauk iha tempu atu hanoin ne'e semo ba mai, ida husi sira, hamrik hodi koalia , 

#M1 : "Oan, ami hanoin lato'o no laran kanek tebes se ikus nune'e mak mosu. Husi ema barak nebe uluk ho prinsipiu metin hanesanlos besi asu, ohin sai kanten. Dulas volante, sai ema nebe hanoin de'it ona ba ninia bikan laran hodi haluha no hatutan luta nebe uluk ami hamutuk kuda ona." 

#H : "Hhmmmm... ou ne'ega ? Maibe Pai, sira balun ohin loron konta tuir, sira dehan : sira mak funu nain, sira mak libertador, no agora luta maka'as hela ba hasai ami husi ki'ak no mulit hodi basa hirus matan to'o tarutu liu bidon mamuk ne...?"

#M2 : "Ahhh ! Ba fiar fali sira. Sira so halo dramaturgia, kari rai rahun. Buat lala'ok politika mak nune'e ona. Maibe tebes. La'os sira hotu nune'e, mais hahu barak ona nebe haluha an. Ami mos lanega, katak, sira balun uluk luta mata-mean duni. Maibe so oituan. No sorte, sira be sei moris hela ne'e, tamba de'it ema sira hanesan ami ne'e se isin satan netik inimigu, sobu korenti hodi fo fatin sira sai. Maibe seluk, ida be ohin temi dehan asuwa'in los nee... sira ne'e balun uluk... ttffuuiihhhkk.... kilat tarutu de'it husi metru lima nulun, sira halai hanesan bibi rusa liu fali metru atus lima hodi subar atu salva an."

#H : "Ouhhhh... entaun sira be sei moris ne balun uluk tauk hodi halai salva an eih...?"

#M1 : " Los ! Oan. Sira balun nune'e duni, mais la'os hotu. Maibe ida ne'e, la'os ona tempu atu ami sukit kanek tuan. Hanesan ami nia laran sa'e ba sira nia hahalok ohin loron, ne'e mak ami naran temi kois deit saa... , tuir lolos sira la'os ulun to'os, hatudu liman ba malu, lakohi rekonhese sala hodi sai haluha buat nebe lolos sira halo. No ba imi ha'u oan sira, Imi nian agora mak oinsa bele aprende, aprende no aprende barak husi sira. Buat di'ak imi hili rai ba neon, at lalika halo tuir. Tamba iha imi nia kabaas naha todan nebe imi tenki hulan. Naha ne'e mak funu hasoru imi an. Luta hasoru imi nia kanten nebe to'o haluha tiha buat nebe lolos sai imi hotu nia responsabilidade." Ha'u hanesan bibi oan nebe prontu ema lori atu ba oho, lahasai lian, nonok hodi doko ulun wainhira rona sira fo liamenon.

#M2 : "No ohin karik o larona, maibe ami haksesuk hela mos konaba tamba sa'ida mak ohin imi nia tempu ukun an ne'e, numeru veteranus barak liu fali duke uluk ami sei funu. Ne'e tamba sa'ida, hah !?!? Nomos, ami hatene hela, sira ne'e balun uluk fila kro'at hasoru ami. Maibe ohin loron bele sai hotu funu nain eih..? Funu nain husi hongkong ka ? Hah ?!?!?!" Nia para oituan, hafoin nia dada iis naruk, nia hatutan.

#M2 : "Oan,... se ami mak asuwa'in funu nain hotu karik, ha'u fiar ita sei iha opsaun rua de'it. Ita sei funu lato'o tinan rua nulu resin hat, tragedia '99 sei lamosu no ita nia rain sei rarestaura ninia independensia iha tinan badak nia laran de'it, tan ita barak nune'e bele aguenta ita nia funu maluk sira. Ou ida seluk, mak ita pasensia halo gerilha, hodi to'o ikus hamosu lala'ok nebe ita hasoru daudaun ne'e. Ne'eduni, la justu liu se wainhira veteranus falsu mosu naba-naba iha tempu ukun an ne'e. Maibe oan, imi keta laran triste ba  lala'ok ne'e tan buat hotu falun ho interese. Ba imi mak aproveita ba. Aproveita iha  ukun an ne'e hodi hakbi'it an no hanoin di'ak atu tane imi maun alin sira nebe mukit no ki'ak, ohin ema haluha. La'os liu husi tempu simu tomada de pose ka tempu eleisaun, maibe liu husi lala'ok moris lorloron nian..."

Matebian ne'e seidauk koalia hotu, sei loke ibun atu hatutan hasai lian. Maibe, derepente hanesan aihun bo'ot ida tula iha ha'u nia kakorok leten. Halo ha'u bok an ladi'ak, iis sai badak to'o nanal atu sulur sai. Ha'u dada iis neneik, rai nakonu iha hirus matan, kumu liman no liki, "Dhuuuaaarrrr..." ee... ehhh... ha'u rona fali hanesan ferik oan mak hakilar tan moras iha ha'u nia tilun sorin. Afinal nia ain mak rai hela iha ha'u nia kabun leten, nune'e impede tiha ha'u nia mehi furak iha dadersan kmanek ne'e.

#M1 = Matebian premeiro

#M2 = Matebian segundo

#H = Ha'u

Bidau, 03.03.17

Djoe Lari Mata